Powtórka do matury, sprawdzianu – Pozytywizm

Pozytywizm

W związku z licznymi zapytaniami o kontynuowanie powtórek, przechodzimy do pozytywizmu. Oczywiście proszę, by wszyscy mieli świadomość, że już od epoki romantycznej, materiał jest tak ogromny i tak różnorodny, że wprost nie sposób spakować go w niewielką pigułkę tzw. „powtórki”, dlatego wspomniana poniżej problematyka jest wybrana przeze mnie, jako moim zdaniem najistotniejsza dla zrozumienia epoki i panujących w niej trendów literackich. Nie ma to jednak nic wspólnego z kompendium wiedzy o pozytywizmie, od tego moi najmilsi są opasłe książki:))))

Powtórka do matury, sprawdzianu – Pozytywizm

1.Geneza epoki pozytywizmu: w Polsce początek pozytywizmu datuje się na rok 1864 - upadek Powstania styczniowego, uwłaszczenie chłopów w zaborze rosyjskim; Koniec epoki przypada na początek lat '90-tych (data umowna, ok.1890-1891). W europie pozytywizm to przedział 1850-1890.

2. Sytuacja w Polsce. Polska znajduje się pod zaborami – zabór rosyjski – brutalna rusyfikacja szkół, administracji, język rosyjski językiem narodowym, ustawa uwłaszczeniowa dla chłopów (otrzymywali na własność uprawianą ziemię) jednak nikt nie wyedukował chłopów, odnośnie ich praw i obowiązków, natomiast wysokie podatki doprowadziły wiele gospodarstw do upadku, migracja do miast za pracą. zabór austryjacki (galicja) autonomia, duże dysproporcje majątkowe, brak cenzury, sejm polski; zabór pruski bezwzględna germanizacja, urzędy w rękach Niemców, język urzędowy niemiecki, zakaz modlitwy w j. polskim.

3. Idee i filozofie pozytywistyczne:

POZYTYWIZM - August Comte „Kurs filozofii pozytywnej”. Jedyną prawdziwą wiedzą, jest wiedza naukowa. Wiara w postęp i zdobycze nauki.

SCIENTYZM rzetelną wiedzę o świecie, można uzyskać jedynie dzięki naukom przyrodniczym.

EWOLUCJONIZM - Karol Darwin – świat powstał dzięki ewolucji, której najsilniejszym motorem jest walka o byt, dobór naturalny. Przetrwają tylko najsilniejsze osobniki.

ORGANICYZM Herbert Spencer - świat, społeczeństwo to wielkie, żywe organizmy. Trzeba dbać, by w organizmie wszystkie tryby działały bez zarzutu, tylko wówczas ludzie będą zadowoleni i będzie panował dobrobyt.

UTYLITARYZM Altruizm - troska o dobro innych. Największym dobrem jakie może stworzyć człowiek, to pożyteczność, celem wszelkiego działania powinno być uszczęśliwienie, jak największej liczby osób. Stuart Mill.



Polskie idee:

Praca u podstaw – nawiązywała do filozofii utylitarnej. Postulowano podniesienie poziomu umysłowego i kulturalnego najniższych warstw społecznych. Nauczanie chłopów dotyczące przysługujących im praw, otwieranie szkół dla najbiedniejszych dzieci i młodzieży (wiejskiej, robotniczej).

Praca organiczna – postulowano podniesienie gospodarcze kraju, otwieranie nowych fabryk, odkrycia naukowe mające na celu podniesienie kraju z upadku, wzmocnienie gospodarcze. Głównym sposobem na osiągnięcie celu upatrywano w solidaryzmie społecznym czyli współpracy wszystkich warstw społeczeństwa.

Emancypacja kobiet - umożliwienie kobietom życia i pracy, usamodzielnienie, prawo do nauki.

Asymilacja żydów - integrowanie, akceptacja, zrozumienie i współpraca między różnymi grupami etnicznymi/wyznaniowymi.

Filantropia -wspieranie najbiedniejszych, pomoc, mecenat.

4. Spór między romantykami i pozytywistami – My i Wy

W pozytywizmie prasa przeżywa swój rozkwit – złoty wiek. To na łamach gazet publikowane są w odcinkach najpoczytniejsze powieści Sienkiewicza, Prusa czy Konopnickiej. Również na łamach periodyków toczy się zażarta dyskusja pomiędzy zwolennikami czucia i wiary – romantykami oraz młodymi pozytywistami, wierzącymi w siłę rozumu i wspólnego działania.

Młodzi - PozytywiściStarzy - Romantycy
- popularyzacja pracy i nauki, - pobudzenie żywotnych sił w społeczeństwie, - kierowanie uwagi w przyszłość, - spontaniczni, swobodni i żarliwi w działaniu, - nie kieruj się prywatą, - ważne są dla nich korzyści społeczne. - zapatrzenie w przeszłość, bezkrytyczne jej uwielbienie, - brak żarliwości, energii, zdecydowanego działania, - hołdowanie konserwatywności, - podlegaj regułom, kanonom - opóźniają postęp myśli, wiedzy.


5. LITERATURA POZYTYWISTYCZNA

A. POEZJA

Adam Asnyk
Rozbieżność celów i ideałów obu epok pięknie przedstawiona jest w dwóch utworach Adama Asnyka: Do młodych jest utworem mających charakter apelu. Podmiot liryczny zwraca się do przedstawicieli młodego pokolenia. Nie są oni już romantykami bujającymi w obłokach, ale twardo stąpają po ziemi i święcie wierzą w możliwości rozumu ludzkiego i postęp świata. Zgodnie z założeniami pozytywistycznymi, podmiot liryczny wzywa młodych do aktywnego uczestniczenia w życiu świata i narodu, do pogłębiania swej wiedzy i umiejętności, jednocześnie przestrzegając, że każda z epok przemija, a tym które odchodzą należy się szacunek i pamięć:

Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy, Choć macie sami doskonalsze wznieść; Na nich się jeszcze święty ogień żarzy, I miłość ludzka stoi tam na straży, I wy winniście im cześć!

Drugi z utworów Daremne żale poeta kieruje do romantyków, apelując o włączenie się do życia i działalności młodego pokolenia. Poeta zachęca w nim do sięgania po nowe życie, nowe ideały.

Trzeba z żywymi naprzód iść, Po życie sięgać nowe... A nie w uwiędłych laurów liść Z uporem stroić głowę.



Maria Konopnicka Rota Podmiot liryczny, czyli Maria Konopnicka skŁada przysięgę na wierność swojej ojczyźnie. Nawołuje naród do walki o niepodległość i o wiarę . Wiersz ma wymowę patriotyczną ale i kulturową . Według poetki istnieje bowiem więź między tradycją niepodległościową i wiarą chrześcijańską . Stąd te bierze si refren: "Tak nam dopomóż Bóg".

Contra spem spero Wierzę wbrew nadziei. Podmiot liryczny jest patriotą wierzącym w swój naród i w szanse powrotu czasów dumy i świetności. Mimo iż zła sytuacja, nie przynosi otuchy, czy szans na upragnioną wolność, a zdrowy rozsadek podpowiada odrzucić wszelkie mrzonki, podmiot liryczny ma w sobie nieustające pragnienie, i co za tym idzie wiarę, którą chciałby obudzić w całym społeczeństwie.

B. NOWELISTYKA

Nowela - krótki utwór pisany prozą, zawierający jeden wątek fabularny, mający wyraźny początek i zakończenie. Brak długich opisów i charakterystyk. Typowa kompozycja: przedakcja, zawiązanie akcji, rozwój zdarzeń, moment kulminacyjny, rozwiązanie akcji, puenta. Popularne środki stylistyczne: kontrast, stopniowanie napięcia, powtórzenia, inwersja czasowa.

Tematyka nowel i opowiadań doby pozytywizmu:

Nowele wykorzystywane były jako narzędzie do propagowania idei epoki. Głównymi problemami stały się ciężkie warunki życia na wsi, dyskryminacja niższych warstw społecznych oraz brak odpowiedniej edukacji na wsiach. Idee pracy u podstaw czy pracy organicznej, a także asymilacji Żydów oraz emancypacji kobiet przewijały się przez wiele utworów i uwidaczniały najwyraźniej w puentach.

-praca u podstaw
– pomoc dzieciom w rozwoju własnych talentów, zdobywania wiedzy – Henryk Sienkiewicz Janko Muzykant, Bolesław Prus Antek, Eliza Orzeszkowa Tadeusz, -problematyka wsi, ludzi skrzywdzonych – Szkice węglem, Za chlebem

-asymilacja żydów
- Maria Konopnicka Mendel Gdański - Stary Żyd, staje się ofiarą zamieszek antyżydowskich. Początkowo nie może zrozumieć, dlaczego nie jest traktowany jak inni obywatele, w końcu też urodził się w Polsce, dla niej pracował i tu mieszkał. Traci poczucie godności i nie jest w stanie na nowo pokochać swego rodzinnego miasta, które najwyraźniej go nie chce.

-patriotyzm
- Henryk Sienkiewicz Latarnik - Emigrant, który przez wiele lat tułał się po świecie, osiada na stałe w latarni morskiej. Tam wpada mu w ręce polska epopeja Pan Tadeusz. Zaczytany latarnik nie dopilnował swoich obowiązków, kilka statków nie mogło z tego powodu dopłynąć do portu. Mężczyzna stracił pracę i znów musiał rozpocząć tułaczkę. Nowela jest apoteozą uczuć patriotycznych, a zarazem apoteozą epoki romantyzmu. Ukazuje, że nie można się odcinać od tych pięknych polskich tradycji, nie można również zapominać o obowiązkach i bieżących potrzebach.

Gloria Victis Elizy Orzeszkowej - Drzewa poleskiego lasu opowiadają Wiatrowi historię zbiorowej mogiły powstańczej sprzed prawie półwiecza. Spoczywają w niej dwaj przyjaciele: młody przyrodnik Marcyś Tarłowski i przypominający Rzymianina Jagmin, którzy życiem przypłacili udział w powstaniu. -problemy cywilizacji, nierówności społecznej, miasto jako miejsce bezwzględnego wyzysku (Dym, Kamizelka, Powracająca fala).

C. POWIEŚĆ Dwa główne nurty w literaturze pozytywizmu:

Naturalizm - nurt literacki, który swe źródła czerpał z filozofii pozytywizmu; świat przedstawiony w utworze miał być wyzbyty pierwiastków subiektywnych, a wszelkie jego elementy zbudowane miały być zgodnie z zasadami nauki i rozumu; często ukazywano sceny budzące odrazę – dokładne opisy rozkładającego się ciała, choroby. Przedstawiciele - Hipolit Taine, Bolesław Prus, Emil Zola.

Realizm - świat przedstawiony miał jak najwierniej odzwierciedlać rzeczywiste stosunki panujące na świecie; powieść to zwierciadło przechadzające się po gościncu – wiernie odbijające rzeczywistość. Przedstawiciele - Honoriusz Balzac, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus.

Główne cechy powieści realistycznej: -obiektywny narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący, czasem też pierwszoosobowa (przy narracji listów, pamiętników- pamiętnik Rzeckiego - Lalka); -nieschematyczni bohaterowie (brak bohaterów skrajnie złych i dobrych); -mowa pozornie zależna (narrator przekazuje myśli bohatera); -obowiązywanie zasady prawdopodobieństwa; - rozbudowane opisy miejsc, sytuacji i osób (Lalka - Warszawa) - związki przyczynowo-skutkowe; - ukazanie przekroju społecznego (najbiedniejsi, mieszczanie, arystokracja); - chronologia wydarzeń powieści realistycznej. A.) Bolesław Prus – LALKA Tematem "Lalki" jest klęska dwóch ideologii: pozytywizmu i romantyzmu, ukazane na tle przemian dziejowych: zakończenia walk narodowowyzwoleńczych i rodzenia się kapitalizmu. Uwaga autora koncentruje się wokół zagadnie politycznych, ekonomiczno-społecznych i kulturalnych. "Lalka" posiada trzy warstwy kompozycyjno-tematyczne: - powieść o polskim społeczeństwie XIX w. - kronika dnia powszedniego Warszawy 1878/79 roku - powieść o nieszczęśliwej miłości Stanisława Wokulskiego do arystokratki Izabeli Łęckiej.

STANISŁAW WOKULSKI Doktor Schuman rzekł o Stachu: "Skupiło się w nim dwóch ludzi: romantyk sprzed roku 1860 i pozytywista z 1870". Połączenie kontrowersyjności, uczuciowości oraz braku konsekwentnej ideowej postawy doprowadziło do klęski w życiu osobistym głównego bohatera.

Wokulski - PozytywistaWokulski - Romantyk
- kult wiedzy (wychowanek Szkoły Głównej w Warszawie) - zainteresowanie wynalazkami, finansowanie doświadczeń, - przedsiębiorczy, zdyscyplinowany i konsekwentny w pomnażaniu majątku, - zainteresowanie ekonomicznymi sprawami kraju, spółka do handlu ze wschodem, - działalność filantropijna. Wokulski był wrażliwy na biedę i krzywdę najuboższych. Zawsze starał się pomagać potrzebującym, pomagał ludziom żyjącym na powiślu np. Węgiełkowi, - Utylitaryzm. Wszelkie swoje działania motywował służbą na rzecz kraju i społeczeństwa. - skomplikowany, niepospolity indywidualista, - skłócony ze światem, - patriota - uczestniczy w powstaniu styczniowym, za co został zesłany na Sybir - traktowa miłość i kobietę z wielką czcią, idealizował ukochaną, - romantyczne uczucie do Izabeli Łęckiej, przeszkodą do szczęścia stały się społeczne konwenanse, - zdolny do ofiar i poświęceń, - jego tragiczna i romantyczna miłość do Izabeli zakończyła się prawdopodobnie samobójstwem, - zagadkowość i tajemniczość jego losów, - postać bogata wewnętrznie, ponadprzeciętna, samotna i wyobcowana.


Lalka Bolesława Prusa jako powieść realistyczna - Panoramiczność - przedstawienie losów przedstawicieli wielu warstw społecznych. - Wielowątkowość - historie Wokulskiego, Rzeckiego i Ochockiego; losy Stawskiej; sprawa z kradzieżą lalki, - Rola przeszłości - przeszłość wpływa na zdarzenia, jakie rozgrywają się w czasie teraźniejszym, np. kontakt Wokulskiego z Suzinem wpływa na jego późniejsze decyzje i poglądy, - Złożoność akcji - wątki fabularne nawzajem się mieszają i przenikają, odzwierciedlając złożoność realnego życia, np. kontakt Wokulskiego z prezesową Zasławską, która była zakochana w jego stryju, - Przypadek - rządzi on często losami postaci, np. wizyta Wokulskiego w Paryżu, gdzie spotyka Geista, - Dwóch narratorów - 3-osobowy: inaczej odautorski, relacjonuje wydarzenia z punktu widzenia autora lub postaci, pozostaje obiektywny, jest wszechwiedzący; 1-osobowy: inaczej "narracja pamiętnikarska", w rozdziałach zatytułowanych Pamiętnik starego subiekta, zawiera retrospekcje, ale nie ułożone chronologicznie (Wiosna Ludów, losy Minclów, losy rodziny Rzeckiego), jest subiektywny, ocenia postaci i zdarzenia; dwóch narratorów sprawia, że świat przedstawiony jest bardziej skomplikowany i niejednoznaczny, a odbiorca może sam zdecydować, jaki punkt widzenia przyjąć. - Realizm - prawdziwe nazwy ulic, sklepy, moda, omawiane na salonach wydarzenia (sprawa kradzieży lalki).

B.) Eliza Orzeszkowa – NAD NIEMNEM

Powieść ta odzwierciedla pozytywistyczne ideały pracy u podstaw i pracy organicznej. Dla wielu bohaterów chęć bycia pożytecznym dla społeczeństwa jest najważniejszą rzeczą w życiu. Stopniowe dążenie do wymienionych wyżej ideałów i zrozumienie ich wagi pieknie oddaje postawa Justyny Orzelskiej. Była ona panną z dobrego domu, wychowywała się na dworze u Andrzejowej, gdzie nie musiała pracować i martwić się o swoją sytuację materialną. Sytuacja zmieniła się jednak i Justyna poznała, czym jest ciężka praca, i jak ważna jest w życiu każdego człowieka. Innym znakomitym przykładem jest Benedykt Korczyński. Dla niego praca na roli była nieodłącznie związana z patriotyzmem. Mimo że Polacy wciąż jeszcze zmagali się z zaborcami, on uważał, że ziemia, którą uprawia jest rdzennie polska i do Polski należy. Praca była więc zarazem aktem jego sprzeciwu wobec zaborcy, była walką, jedyną, jakiej mógł się podjąć. Kobieta, która chciała uciec od pracy to Marta Korczyńska. Nie wyszła za mąż za biednego Anzelma Bohatyrowicza, ponieważ obawiała się obowiązków, jakie spaść by na nią mogły w tym związku. Nikt jednak nie może uciec od pracy i Marta wkrótce pogodziła się ze swym losem i pokochała swoje obowiązki. Witold Korczyński natomiast, podobnie jak Benedykt, wiązał pracę z obowiązkami patriotycznymi, ale w nieco inny sposób. Chciał pomóc Polsce dzięki reformom rolnym, które usprawniłyby pracę na wsi.

Główne wątki w powieści: - wątek miłosny: miłość jest w powieści siłą, która pozwala osiągnąć szczęście, gwarantuje powodzenie w życiu rodzinnym, daje stabilizację, poczucie bezpieczeństwa, to uczucie, pojawiające się niemal na każdej stronie powieści i co ważne, jest udziałem wszystkich pozytywnych bohaterów. Miłość spełniona, szczęśliwa połączyła w Nad Niemnem: Jana i Cecylię, Jana i Justynę, Andrzeja i jego żonę, prawdopodobnie połączy Witolda i Marysię Kirłównę. Miłość nieszczęśliwa dotknęła Martę i Anzelma, ale ci bohaterowie zbliżają się do siebie pod koniec powieści. Rozkład małżeństwa przeżywają Zygmunt i Klotylda, Różyc jest nieszczęśliwy z powodu braku uczucia, zaś Benedykt (który przez większą część akcji stoi na pograniczu i nie można go określić ani jako postać negatywną, ani jako pozytywną), choć kocha żonę, nie odczuwa małżeńskiego szczęścia, ponieważ Emilia go nie rozumie.

- wątek narodowy, patriotyczny: Orzeszkowa przedstawia ważniejsze wydarzenia polityczne rozgrywające się w okresie zaborów. Są to: wojny napoleońskie, a zwłaszcza wyprawa Napoleona na Rosję, powstanie listopadowe i styczniowe. Pamięć o tych wydarzeniach skrzętnie przechowywana jest przez Bohatyrowiczów i panią Andrzejową. Z wątkiem tym wiąże się w powieści kult Mogiły powstańców 1863 r. Jest ona symbolem narodowej jedności, siły, wreszcie symbolem gorącego patriotyzmu.

- wątek pracy: praca w powieści uzyskuje miano najwyższej wartości i pełni rolę najważniejszego kryterium oceny postaci. Bohaterowie pozytywni ciężko pracują (Bohatyrowicze, Benedykt, Marta, Kirłowa z córką, Justyna), postacie negatywne unikają wysiłku (Emilia, Teresa Plińska, Kirło, Zygmunt, Różyc). Praca nabiera także wartości niemal uświęcającej, to nie wysiłek, ale powód radości i dumy, towarzyszy jej śpiew, śmiech. Jako duży wysiłek fizyczny praca jest przedstawiona tylko w wypadku dwu osób: Marty i Benedykta, ale to należy wiązać z charakterem tych postaci i ich przeszłością.

- wątek konfliktu pokoleń: Orzeszkowa przedstawiła w powieści kilka par bohaterów, w przypadku których należy mówić o konflikcie pokoleń, są to: Witold i Benedykt, pani Andrzejowa i Zygmunt, Justyna i Emilia. Konflikt między ojcem i synem (Witold - Benedykt) to spór między młodszym i starszym pokoleniem pozytywistów. Właściwie mają te same idee: praca, patriotyzm, troska o ziemię i kraj. Tyle tylko, że Benedykt był świadkiem upadku dawnych ideałów, patrzył na chwile zjednoczenia i rozkładu warstw narodowych, dotknęły go popowstaniowe represje, stracił brata. Obowiązki gospodarskie, problemy finansowe osłabiły w nim siłę do walki, zapomniał o starych czasach, uważa za wrogów wszystkich, którzy próbują nastawać na jego własność, nawet Bohatyrowiczów, których niesprawiedliwie osądza. Witold jest pełen energii, jest młody, pragnie realizować ideały pracy organicznej i pracy u podstaw, postawa ojca sprawia mu zawód, jest powodem rozgoryczenia. Ostatecznie jednak w powieści dochodzi do porozumienia tych bohaterów.

C.) Henryk Sienkiewicz – QUO VADIS

Tytuł powieści Quo vadis (z jęz. łac.) znaczy „dokąd idziesz?”. Quo vadis to powieść historyczna. Ma kilka wątków: miłosny (miłość Ligii i Winicjusza, miłość Eunice i Petroniusza), historyczny (dzieje Rzymu za czasów Nerona), społeczny (przekrój przez różne warstwy społeczne Rzymu), obyczajowy (dotyczy wierzeń, zwyczajów Rzymian i chrześcijan), religijny (kwestia chrześcijan, dzieje świętych Piotra i Pawła). Sienkiewicz zaprezentował także bardzo ciekawe postaci i charaktery, przedstawił ich wewnętrzne przeżycia i głębokie przemiany. Autor postawił naprzeciw siebie dwa środowiska: pogan i chrześcijan. Ponadto udało mu się uchwycić moment upadku starożytnego Rzymu i nadejścia epoki nowożytnej.

Henryk Sienkiewicz - POTOP

Pierwszą płaszczyznę utworu wyznaczają wydarzenia związane z wątkiem romansowym. W Potopie zauważyć można sytuację klasycznego romansu: na drodze kochankom (Kmicicowi i Oleńce) staje ten trzeci, zły - książę Bogusław. Druga płaszczyzna określona jest przez wydarzenia historyczne i polityczne, czyli dzieje narodu polskiego zmuszonego do walki ze szwedzkim najeźdźcą. Powieść kończy się szczęśliwie na obu płaszczyznach (Kmicic żeni się z Oleńką, potop szwedzki zostaje odparty). Potop jako powieść “ku pokrzepieniu serc”: Gdy Henryk Sienkiewicz przystępował do pisania Potopu, kraj znajdował się w sytuacji bardzo niekorzystnej. Od klęski powstania styczniowego upłynęło już dwadzieścia lat. Program odbudowy i wzmocnienia kraju, najwyraźniej uwidaczniający się w pozytywistycznych hasłach pracy organicznej i pracy u podstaw, nie przyniósł wolności, pojawiły się nastroje zniechęcenia i przygnębienia. Krytykowano program pozytywistów, tendencje antypozytywistyczne stawały się coraz mocniejsze. Dlatego cykl powieści historycznych pisanych przez Sienkiewicza ma za zadanie podtrzymać narodową więź i wiarę w odzyskanie niepodległości.

Cechy powieści historycznej na podstawie Potopu: - wszechwiedzący narrator, - sceny oparte na faktach - realizm sytuacji (bitwa o Jasną górę), - mistrzowska archaizacja języka – język stylizowany na sarmacki, - atrakcyjna fabuła awanturnicza: szybkie zwroty akcji, ucieczki, porwania, nieoczekiwane rozwiązania fabularne, - wątek miłosny - przygody miłosne Andrzeja Kmicica i Oleńki Billewiczównej, - wielkie opisy batalistyczne pełne patosu i wzniosłości, - humor, - kreacje bohaterów, których stać na wielkie poświęcenie, brawurę, bezkompromisowych, honorowych patriotów, - przesłanie powieści – kult dla wielkiej przeszłości narodowej, - bohater dynamiczny – zmienia swoje postępowanie na kartach powieści, zachodzi w nim metamorfoza – nie jest to cecha typowej powieści historycznej.

Komentarze

  1. Wielkie dzięki za tą świetną powtórkę ;).

    OdpowiedzUsuń
  2. bardzo mi pomogło przy powtórce do sprawdzianu, dziękuję! :)

    OdpowiedzUsuń
  3. super powtorka,dzieki!

    OdpowiedzUsuń
  4. Bardzo dobre ;D

    OdpowiedzUsuń
  5. kilku rzeczy brakuje, ale dobre jako podstawa do powtórzenia ;)

    OdpowiedzUsuń
  6. ucząc się do sprawdzianu/matury (na rozszerzeniu) warto zwrócić jeszcze uwagę na (filozofię) Comte, Milla, Feverbacha, Marksa i Engelsa, (pojęcia) kto to homo faber, filister, co to mowa ezopowa, reprezentantów naturalizmu (E.Zola-Germinal i G.Zapolska-Moralność pani Dulskiej), narratorów i bohaterów w naturalizmie i realizmie oraz pozytywistycznego bohatera. wtedy teorię będziecie mięli na blaszkę. a co do lektur to myślę, że jest to, czego potrzeba najbardziej, w tej działce liczy się 'wygadanie'/'wypisanie'. ;) przepraszam, że tak uzupełniam nauczyciela, ale innym będzie łatwiej i nauka zajmie mniej czasu. mam nadzieję, że mi Pani wybaczy :D

    LICEALISTKA

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. czytaj ze zrozumieniem, autorka napisała że to nie jest wszystko, a sypać pojęciami każdy potrafi, jak chcesz uzupełnić to uzupełnij łącznie z definicjami. Cóż za krytykancki i perfidny naród.

      Ja dziękuję, super plan do powtórki:)

      Usuń
  7. dobra powtórka choć kilku rzeczy brak, jak już wcześniej zauważono

    OdpowiedzUsuń
  8. BArdzo dobra powtórka, dzięki :)

    OdpowiedzUsuń
  9. Dla mnie rowniez super ! Wszystko to co najwazniesze jest.

    OdpowiedzUsuń
  10. Dzieki super ;)

    OdpowiedzUsuń
  11. wielkie dzięki za powtórke :)

    OdpowiedzUsuń
  12. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jedynie urodził się w Gdańsku.

      Usuń
  13. Ja pierdole, jestem na mat-fizie i muszę sie uczyć takich głupot.

    OdpowiedzUsuń
  14. Odpowiedzi
    1. co jak co ale ty chyba nie musisz się tego uczyć ? o_O

      Usuń
  15. Super. Przydało się jako powtórka przed wypracowaniem klasowym.

    OdpowiedzUsuń
  16. Jesteś mistrzem. Musiałabym przewertować dwa zeszyty i niejedną książkę, żeby przypomnieć sobie chociaż tyle. Nie przygotowuję sie do matury, a sprawdzianu, więc jest mi to jak najbardziej na rękę. Odwaliłaś za mnie kawał dobrej roboty. O wiele łatwiej będzie mi ogarnąć resztę materiału.
    Dziękuję <3

    OdpowiedzUsuń
  17. Ucząc się na sprawdziany z tego blogu dostaję piątki. :) Przed maturą również przejrzę, blog jest naprawdę świetny!

    OdpowiedzUsuń
  18. Bardzo przydatna powtórka, dzięki!

    OdpowiedzUsuń
  19. mam nadzieje ze na spr bedzie ok

    OdpowiedzUsuń
  20. Dzięki na prawdę świetna powtórka ;)

    OdpowiedzUsuń
  21. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  22. swieeeeeetna powtorka! dziekuje

    OdpowiedzUsuń
  23. Dzięki za to co robisz! pomagasz nam, biednym maturzystom jakkolwiek zdać ten polski ! :P

    OdpowiedzUsuń
  24. Sprzedam 12 słoików ogórków kiszonych z 1943 roku

    OdpowiedzUsuń
  25. Bardzo dobra !

    OdpowiedzUsuń
  26. Mi kazała wypisać filozofów ibich poglądy

    OdpowiedzUsuń
  27. Jakub Matecki to ja super chlopak

    OdpowiedzUsuń
  28. Cześć Mikołaj Wojciechowski

    OdpowiedzUsuń
  29. Bardzo fajna powtorka dzieki wielkie

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz